Programy do wystaw czasowych

PROGRAM TOWARZYSZĄCY WYSTAWIE TOŻSAMOŚĆ POLSKA 14 listopada 2019 – 1 marca 2020

OPROWADZANIE KURATORSKIE 16 listopada / sobota / godz. 12.00

Zwiedzanie wystawy z kuratorem Mariuszem Knorowskim.BILETY DO NABYCIA W KASIE MUZEUM PRZED SPOTKANIEM (12 ZŁ I 8 ZŁ) / OK. 60 MIN

NIEDZIELNE DYŻURY PRZEWODNICKIE 24 listopada, 1, 8, 15, 22, 29 grudnia 2019 5, 12, 19, 26 stycznia, 2, 9, 16, 23 lutego, 1 marca 2020 / godz. 12.00 – 14.00

Zapraszamy do odwiedzania wystawy w niedzielne popołudnia. Między godzinami 12.00 a 14.00 współpracujący z Muzeum Plakatu – historycy i historycy sztuki, literaturoznawcy oraz artyści pełnią dyżury na ekspozycji. Nasi przewodnicy opowiedzą o koncepcji wystawy oraz przedstawią najważniejsze wątki i narracje związane z wizualnym dziedzictwem. Zapraszamy do rozmów i dyskusji o znakach i symbolach narodowych w polskich plakatach z ostatnich 100 lat. BILETY DO NABYCIA W KASIE MUZEUM (12 ZŁ I 8 ZŁ)

WARSZTATY DLA NAUCZYCIELI

Konkretyzacje i aktualizacje, czyli jak zobrazować ducha narodu? 14 grudnia / sobota / godz. 13.00

Język plakatu umożliwia ukazanie Polski jako mazowiecką równinę z wierzbami, hybrydę łączącą orła i pegaza, czapkę z pawimi piórami, czy białego kurczaka na czerwonym tle. Na plakatach wspólnota narodowa jest utożsamiona zarówno z wizerunkiem uskrzydlonej Polonii jak również husarza ze skrzydłami. Analizując wybrane plakaty zastanowimy się nad repertuarem znaków wykorzystywanych do konstruowania obrazu tożsamości w przeszłości oraz przyjrzymy się jakim wizualnym przemianom ulegają one w ostatnich latach.WSTĘP BEZPŁATNY / OK. 100 MIN / ZAPISY BPYSIEWICZ@MNW.ART.PL

SPOTKANIA DLA SENIORÓW

Tradycja i współczesność. Znaki i symbole narodowe w plakacie polskim. 16 grudnia / poniedziałek / godz. 12.00

13 stycznia / poniedziałek / godz. 12.00

Wybór plakatów prezentowanych na wystawie to poszukiwanie esencji i rdzenia polskiej tożsamości oraz tego, co nazywamy kulturą duchową narodu. W obrębie repertuaru znaków, wyobrażeń, symboli, nawiązań literackich oraz różnorodnych wizualnych komunikatów zmierzymy się z kształtem przeszłości i jej odbiciem w pamięci zbiorowej. WSTĘP BEZPŁATNY / OK. 75 MIN

OPROWADZANIE PO WYSTAWIE W POLSKIM JĘZYKU MIGOWYM (PJM) 12 stycznia / niedziela / godz. 11.00 i godz. 13.00

Przedstawienie koncepcji wystawy, jej najważniejszych wątków i narracji. Omawiając i analizując wybrane plakaty zastanowimy się nad repertuarem znaków wykorzystywanych do konstruowania obrazu tożsamości w przeszłości oraz przyjrzymy się jakim wizualnym przemianom ulegają one w ostatnich latach.WSTĘP BEZPŁATNY / OK. 75 MIN / ZAPISY BPYSIEWICZ@MNW.ART.PL

SPOTKANIE DLA OSÓB NIEWIDOMYCH 12 stycznia / niedziela / godz. 14.30

Polska na plakatach ukazywana jest jako mazowiecka równina z wierzbami, hybryda łączącą cechy orła i pegaza, czapka z pawimi piórami, czy biały kurczak na czerwonym tle. Wspólnota narodowa to zarówno uskrzydlona Polonia jak również uskrzydlony husarz. Podczas spotkania porozmawiamy o repertuarze znaków i symboli wykorzystywanych do budowania tożsamości narodowej w przeszłości oraz o tym jakim przemianom ulegają one w ostatnich latach w kontekście funkcjonujących stereotypów na temat polskości.WSTĘP BEZPŁATNY / OK. 75 MIN / ZAPISY BPYSIEWICZ@MNW.ART.PL

PLAKAT NA MATURZE. FERYJNE SPOTKANIA DLA MŁODZIEŻY ZE SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH.

Zapraszamy na warsztaty dyskusyjne podczas, których będziemy analizować plakaty pod względem formy, treści oraz symboli i odniesień literackich, historycznych i politycznych. Prezentowane na wystawie dzieła będą punktem wyjścia do rozmów o uniwersalnych tematach, które pojawiają się na pisemnych i ustnych egzaminach maturalnych. Każde ze spotkań poświęcimy innemu zagadnieniu, które zostanie omówione w szerokim kontekście kulturowym, w nawiązaniu do literatury, historii i nurtów artystycznych. Zapraszamy do uczestniczenia w całym cyklu lub pojedynczych spotkaniach. Istnieje możliwość zamawiania zajęć o tej tematyce w dogodnych terminach przez grupy zorganizowane i klasy. Informacje i zapisy bpysiewicz@mnw.art.pl

14 lutego / piątek / godz. 12.00

Temat pierwszy: Krajobraz ojczysty. W poszukiwaniu obrazu Polski.

Macierz, ojcowizna, gniazdo, kraina obfitości mlekiem i miodem płynąca, praojczyzna... Poszukiwanie, nazywanie, określanie i obrazowanie tej mitycznej krainy będącej ostoją polskiej kultury stanowiło odwieczne wyzwanie dla pisarzy, poetów, malarzy czy muzyków. Prezentowane na wystawie plakaty będą punktem wyjścia do poruszenia zagadnień związanych historycznymi dziejami Polski, zmieniającego się terytorium i geopolityką. Podróżując po Polsce szlakiem wskazanym przez plakaty turystyczne i propagandowe odwiedzimy m.in. Wilno, Lwów, Kraków, Warszawę, Biskupin, bałtyckie porty oraz «ziemie odzyskane». Literackie opisy polskich pejzaży porównamy z symbolicznymi obrazami miast i krain.WSTĘP BEZPŁATNY PO OKAZANIU LEGITYMACJI UCZNIOWSKIEJ.

17 lutego / poniedziałek / godz. 12.00

Temat drugi: Rycerz, wieszcz, papież i noblista, czyli panteon bohaterów narodowych.Wój piastowski, Zawisza Czarny czy husarz to pierwowzory współczesnych wizerunków żołnierzy ukazywanych w plakatach. Obok rycerzy i powstańców w zbiorze bohaterów spotkamy zarówno postacie historyczne – wodzów i mężów opatrznościowych jak Tadeusz Kościuszko czy Józef Piłsudski oraz ikony polskości: Chopina, Mickiewicza, Norwida. W plakatowym panteonie obecny jest też pierwszy Polak w kosmosie – Mirosław Hermaszewski, papież Jan Paweł II oraz laureaci nagród Nobla. Przedstawienia bohaterów przeszłości i teraźniejszości ulegały licznym modyfikacjom, bywały uwspółcześniane jak na przykład wizerunek Chopin z dredami na plakacie Andrzej Pągowskiego. W czasie spotkania zastanowimy się co sprawia, że dana postać zajmuje pozycję nieśmiertelnej ikony polskości i jak wizualizacje jej osoby w różnych sztukach plastycznych mogą w tym pomóc.WSTĘP BEZPŁATNY PO OKAZANIU LEGITYMACJI UCZNIOWSKIEJ.

18 lutego / wtorek / godz. 12.00 Temat trzeci: Polonia, Matka Polka i Miss Polonia. Personifikacje i alegorie ojczyzny.

Figuralna personifikacja Polski to często umęczona i poddawana torturom kobieta, która podobnie jak mitologiczny Prometeusz poświęca się i cierpi dla dobra ogółu. Polonia bywa też przyrównywana do Matki Boskiej w scenie Piety lub roześmianej, roztańczonej dziewczyny w ludowym stroju. Analizując ikonografię Polonii, zastanowimy się jakie stereotypy na temat polskości funkcjonują wśród mieszkańców innych państw oraz które z nich dostrzegają sami Polacy.WSTĘP BEZPŁATNY PO OKAZANIU LEGITYMACJI UCZNIOWSKIEJ

19 lutego / środa / godz. 12.00

Temat czwarty Symbole i znaki narodowe. Sacrum i profanum.Biało-czerwone barwy, orzeł, kontusz i karabela, strój krakowski, gest Victorii czy kotwica Polski Walczącej to znaki silnie zrośnięte z pojęciem tożsamości. Są one używane podczas świąt i ceremonii państwowych ale również trafiają do sfery codzienności. Krawat w biało-czerwony pasy był znakiem nieistniejącej już partii politycznej a subkultury kibiców manifestują swoją odrębność przy pomocy szalików i tzw. odzieży patriotycznej. Analizując wybrane plakaty przedstawiające motywy związane z identyfikacją narodową poszukamy nowych odczytań tradycyjnych motywów. Swobodne przekształcenia i manipulacje graficzne motywem białego orła w plakatach prezentowanych na wystawie otwierają pole zarówno do sporów i polemik na temat nienaruszalności symboli narodowych jak również do nowych, uwspółcześnionych interpretacji patriotyzmu.WSTĘP BEZPŁATNY PO OKAZANIU LEGITYMACJI UCZNIOWSKIEJ

20 lutego / czwartek / godz. 12.00

Temat piąty: Kanon obowiązkowy. Ikonosfera lektur szkolnych.

Plakaty do inscenizacji dzieł romantycznych wieszczów oraz Stanisława Wyspiańskiego, Witolda Gombrowicza i Sławomira Mrożka stanowią sferę konfrontacji różnorodnych odczytań tych dzieł. Są subiektywnym, graficznym komentarzem łączącym indywidualne doświadczenie utworu z aktualnym myśleniem o Polsce. Dziady, Kordian, Nie -boska Komedia, Wesele czy Trans-Atlantyk to utwory będące wyjątkowym dziedzictwem, które co roku jest przekazywane jest w szkołach na lekcjach języka polskiego. Prezentowane na wystawie plakaty będą punktem wyjścia do rozmów o postawach, sytuacjach i bohaterach lektur szkolnych interpretowanych ciągle na nowo zarówno przez grafików jak również kolejne pokolenia czytelników.WSTĘP BEZPŁATNY PO OKAZANIU LEGITYMACJI UCZNIOWSKIEJ

21 lutego / piątek / godz. 12.00 Temat szósty: Historia ale jaka?

W polskim kalendarium historycznym, niektóre z wydarzeń trafiły do sfery popularnego dziedzictwa szeroko eksploatowanego w obrazie. Rocznice Bitwy pod Grunwaldem, Odsieczy Wiedeńskiej, czy Bitwy Warszawskiej znajdują szeroką reprezentację wizualną w plakatach. Wydarzenia te w kolejnych latach i zmiennych sytuacjach politycznych konstruowały odpowiednie wizje państwa. Historia była narzędziem polityki i propagandy, a zamierzchłej przeszłości nadawano nowe znaczenia. Omówimy plakaty prezentujące wydarzenia historyczne w celach nie tylko upamiętnienia ale także propagandy oraz przeanalizujemy ikonografię druków związanych z ruchem Solidarności, Katyniem oraz katastrofą smoleńską.

DLA GRUP ZORGANIZOWANYCH DZIECI, MŁODZIEZY I DOROSŁYCH LEKCJE DLA PRZEDSZKOLI I KLAS I – III SZKOŁY PODSTAWOWEJ Polak mały w podróży

W plakatowej podróży poznamy najważniejsze krainy geograficzne i miasta Polski, popływamy statkiem po Bałtyku i odwiedzimy Ojców. W czasie wędrówki poznamy bohaterów narodowych z odległej przeszłości – rycerzy i wodzów, pisarzy i kompozytorów, ale także spotkamy papieża Jana Pawła II i pierwszego polskiego kosmonautę. Przewodnikiem podróży między odległą historią a teraźniejszością będzie biały orzeł, który czasem zdejmie swoją złotą koronę, aby założyć krótkie spodenki lub przemienić się w uskrzydlonego pegaza.

LEKCJE DLA KLAS IV-VIII SZKOŁY PODSTAWOWEJ Pytania o Polskę

Plakat, jako sztuka popularna obecna w przestrzeni miejskiej zawiera odpowiedzi na pytania o to jak rozumiano i z czym identyfikowano Polskę, Polaków i polskość. Obrazowe definicje dziedzictwa odnajdziemy w przedstawieniach krajobrazu, miast i zabytków, plakatach ukazujących rocznice wydarzeń historycznych oraz postacie, które zasłużyły na miano bohaterów narodowych. Polska tożsamość to również produkty i marki, w których nazwach pojawia się ten przymiotnik jak: polski len, polski fiat, polskie linie lotnicze czy polska moda i wódka. Zastanowimy się z czym kiedyś kojarzono Polskę oraz co dzisiaj mogłoby znaleźć się na plakatach reklamujących nasz kraj.

LEKCJE DLA KLAS ZE SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH Uskrzydlona Polonia na Kasztance, czyli narodowe mity i stereotypy

Klasy ze szkół ponadpostawych zapraszamy do wspólnego mierzenia się z kategorią tożsamości i jej obrazowymi reprezentacjami. Analizując wybrane plakaty pod względem formy, treści oraz odniesień literackich, historycznych, społecznych i politycznych rozmawiać będziemy o elementach, które kształtują ducha narodu.Plakaty przedstawiające elementy polskiego krajobrazu, znaki i symbole narodowe, ważne wydarzenia historyczne czy ikony polskości (wodzów, wieszczów, odkrywców i laureatów nagród Nobla) będą punktem wyjścia do rozmów pojęciu kultury narodowej oraz o tym, jak dziś rozumiemy patriotyzm. Poznamy historyczny repertuar znaków i symboli wykorzystywanych do budowania tożsamości narodowej oraz przyjrzymy się jakim przemianom ulegają one w ostatnich latach. Zmierzymy się również z mitami i stereotypami na temat Polski, które funkcjonują zarówno wśród cudzoziemców, jak również samych Polaków. Zajęcia trwają około 120 minut i odbywają się w przestrzeni całej wystawie. Klasy ze szkół ponadpodstawych mogą zamawiać zajęcia poświęcone wybranym zagadnieniom związanym z pojęciem tożsamości. Proponujemy sześć lekcji tematycznych. Istnieje możliwość zamówienia jednorazowo kilku lekcji z krótkimi przerwami.Tematy:Krajobraz ojczysty. W poszukiwaniu obrazu Polski.Historia, ale jaka?Kanon obowiązkowy. Ikonosfera lektur szkolnych.Symbole i znaki narodowe. Sacrum i profanum.Polonia, Matka Polka i Miss Polonia. Personifikacje i alegorie ojczyzny.Rycerz, wieszcz, papież i noblista, czyli panteon bohaterów narodowych..

ZWIEDZANIE Z PRZEWODNIKIEM DLA GRUP OSÓB DOROSŁYCH Polska to jest wielka rzecz...

Nawiązując do cytatu z „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego zapraszamy do bogatego i różnorodnego świata wyobrażeń, motywów i symboli związanych polskością, które pojawiały się w plakatach powstałych na przestrzeni ostatniego stulecia. Wybór dzieł prezentowanych na wystawie to poszukiwanie esencji i rdzenia polskiej tożsamości oraz tego, co nazywamy kulturą duchową narodu. Kolejne części ekspozycji opowiadają wizualnym językiem o historii, mitach, wszelkiego rodzaju polskich imponderabiliach oraz przedstawiają wizerunki bohaterów zaliczonych do panteonu narodowego.

Do końca roku 2019 dysponujemy pulą bezpłatnych lekcji muzealnych i oprowadzań, realizowanych w ramach prowadzonego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego programu „Kultura Dostępna”.

INFORMACJE O PROGRAMIE ORAZ ZAPISY NA LEKCJE MUZEALNE I ZWIEDZANIE Z PRZEWODNIKIEM: BOŻENA PYSIEWICZ, BPYSIEWICZ@MNW.ART.PL TEL. 22 842 26 06 WEW. 119

Autorka i koordynatorka programu towarzyszącego wystawie: Bożena Pysiewicz bpysiewicz@mnw.art.pl.