Kwas borowy (borny) jest związkiem chemicznym, który w naturze może znajdować się w niektórych roślinach, w soli morskiej i w minerałach (np. w sassolinie). Stosuje się go zwłaszcza w przemyśle, bo jest łatwo dostępny, tani i mało toksyczny, ale w postaci rozcieńczonego roztworu ma też zastosowania medyczne. Leczenie kwasem bornym trzeba jednak prowadzić bardzo ostrożnie, bo jego działania niepożądane mogą zagrozić zdrowiu.
Zastosowanie kwasu bornego w przemyśle
Kwas borowy to dobry konserwant, ale nie używa się go do obróbki żywności, bo w dużych ilościach wywołuje szkody w organizmie. Można go za to znaleźć w składzie nawozów, środków do impregnacji drewna, środków owadobójczych i insektobójczych (zabija mrówki, karaluchy, prusaki), a także talków na nadpotliwość stóp i dłoni.
Kwas borny – działanie na skórę i błony śluzowe
Najcenniejsze z punktu widzenia medycyny są właściwości wysuszające i ściągające kwasu bornego, a także jego niewielkie działanie antyseptyczne. O ile stosuje się go na niepodrażnioną i niezmienioną stanem zapalnym skórę, wchłania się w niewielkim stopniu. Może jednak wnikać w głębsze struktury, jeśli zetknie się z głęboko uszkodzonym naskórkiem (rany, oparzenia), wrażliwą skórą dziecka lub błonami śluzowymi. Jest to niebezpieczne ze względu na tendencję tego związku do odkładania się w organizmie.
Wskazania do stosowania kwasu borowego
Kwas borowy przyspiesza gojenie się ran i oparzeń. Wspomaga też leczenie bakteryjnego i grzybiczego zapalenia pochwy, grzybicy stóp i paznokci oraz ostrych stanów zapalnych – błon śluzowych nosa, jamy ustnej i oczu.
Jak stosować kwas borowy?
Kwas borowy jest dostępny w aptekach zwykle w postaci 1–3% roztworu i w takiej formie najwygodniej go stosować. Dobrze rozpuszcza się w wodzie, dlatego można też samodzielnie przygotować roztwór z kryształków kwasu, ale wymaga to wyważenia proporcji tak, by stężenie nie przekraczało 3%. Przy wszystkich typach schorzeń stosuje się go miejscowo 3 razy dziennie. Oczy i rany przemywa się nasączonym wacikiem kosmetycznym, gardło się przepłukuje, a przy infekcjach dróg płciowo-wydalniczych robi się 10-20 min. nasiadówki. Trzeba jednak mieć świadomość, że kwas borowy nie zawsze zastąpi leczenie farmakologiczne (zwłaszcza przy poważniejszych infekcjach, jak np. grzybica).
Kwas borny – przeciwwskazania i zagrożenia
Jedynym bezwzględnym przeciwwskazaniem do stosowania kwasu borowego jest alergia na ten związek. W innych przypadkach wykorzystywanie kwasu bornego w leczeniu nie wywołuje skutków ubocznych, o ile nie jest to praktyka częsta. U dzieci poniżej 4 roku życia lepiej zrezygnować z tego środka, bo ich skóra bardzo łatwo wchłania substancje. Podobne środki ostrożności obowiązują przy rozległych, sączących się ranach i oparzeniach. Organizm wydala kwas borowy tylko w niewielkim stopniu – prawie wszystko, co dostaje się pod skórę gromadzi się w centralnym układzie nerwowym, wątrobie i w nerkach, prowadząc do nieodwracalnych uszkodzeń. W wyniku przedawkowania może dojść do przewlekłego zatrucia kwasem borowym, które objawia się:
- stanem zapalnym skóry,
- łysieniem,
- drgawkami,
- zaburzeniami żołądkowo-jelitowymi,
- zaburzeniami miesiączkowania,
- niedokrwistością,
- osłabieniem.
Przesyłanie obrazu
Dodaj obraz